Vincent van Gogh được biết đến là một danh họa thiên tài khi sở hữu một loạt những tác phẩm kinh điển - kiệt tác đắt giá của nghệ thuật đương đại.
Và một trong những bức tranh khiến mọi người yêu thích, bàn luận, tranh cãi nhất chính là "Đêm đầy sao" (Starry Night) - ra đời vào tháng 6/1889 - một năm trước khi ông qua đời.
Bức tranh "Đêm đầy sao" là một trong những tác phẩm mỹ thuật khắc họa bầu trời đêm đẹp nhất.
Nhưng bạn có hay, bức tranh khắc họa cảnh vật nhìn từ cửa sổ phòng bệnh của Van Gogh trong bệnh viện tâm thần này đã diễn tả một trong những khái niệm khó giải thích nhất trên thế giới: Nguyên lý bất định của dòng chảy.
Một dòng chảy bất định có tính đồng dạng nếu trong đó có dòng năng lượng. Tức là dòng xoáy to sẽ tạo ra dòng xoáy tương tự, chỉ khác nhau về tỉ lệ mà thôi.
Có khá nhiều lý giải khác nhau về những đường xoáy ốc đặc trưng xuất hiện trong bức họa. Nhiều người cho rằng, vòng xoáy ốc này phản ánh tâm trạng mong manh, thất thường, thậm chí là vật vã của vị danh họa tại thời điểm đó.
Tuy nhiên, trong năm 2004, bằng cách sử dụng kính viễn vọng không gian Hubble, các nhà thiên văn học đã phát hiện những dòng xoáy của ánh sáng trong bức tranh tương tự với sự dịch chuyển của dòng chảy chất lỏng, của mây bụi trên Sao Mộc và các vì sao...
Ánh sáng trong tranh của Van Gogh có tính dao động, nhấp nháy và lan tỏa.
Các nhà khoa học Anh, Mexico, Tây Ban Nha nghiên cứu chi tiết những chuyển động bất định của bức tranh này.
Họ nhận ra những cấu trúc bất định này có 1 khuôn mẫu riêng biệt và đã số hóa bức tranh đó, so sánh sự thay đổi về độ sáng giữa mỗi hai pixel một. Kết quả cho thấy, những chuyển động xoáy trong tranh Van Gogh trong giai đoạn ông ở viện giống như nguyên lý bất định của dòng chảy.
Được biết, những bức tranh tự họa của Van Gogh được vẽ trong giai đoạn trước đó không có sự tương đồng này.
Điều đó cho thấy, khả năng thiên tài của Van Gogh được phát huy khi ông điều trị trong viện. Nó cho ông cơ hội miêu tả các chuyển động bất định và diễn giải một trong những nguyên lý bí ẩn nhất.
Cùng với đó, vòng xoáy giúp ông có khả năng sử dụng đôi mắt đặc biệt để nhìn, cảm nhận 3 thứ: chuyển động, ánh sáng và dòng chảy.
Vì vậy, có thể nói dù đang trong thời gian đen tối nhất của cuộc đời mình, Van Gogh đã nắm bắt, thể hiện một trong những khái niệm phức tạp nhất trong vật lý, toán học và tạo ra bức tranh kinh điển của mọi thời đại.